Basic HTML Version
Paralel İthalata İlişkin Mevzuat ve Mevzuatta Bulunan Bazı Uyumsuzluklar
2.1
Türk Gümrük Mevzuatında,
paralel ithalata ilişkin düzenle-
meler, Markaların Korunması
Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamede yer almaktadır.
Söz konusu Kararname’de, mar-
kayı taşıyan malın ithali veya
ihracının, münhasıran marka
sahibine ait bir yetki olduğu,
onun izni olmadan ithal ve
ihracının ve satımının mümkün
olmadığı ilke olarak benimsen-
miştir. Buna karşılık, tescilli bir
markanın tescil kapsamındaki
mal üzerine konularak marka
sahibi tarafından veya onun
izni ile
Türkiye’de piyasaya
sunulmasından sonra
, mallarla
ilgili fiiller marka tescilinden
doğan hakkın kapsamı dışında
kalır
4
. Yani bir mal bir kez Türk
iç pazarına sunulduktan sonra
ithali artık marka hakkına teca-
vüz oluşturmamaktadır.
Bununla birlikte, Dünya Tica-
ret Örgütü tarafından akde-
dilen ve Türkiye’nin de taraf
olduğu Fikir Mülkiyeti Hakla-
rının Ticari Niteliklerine İlişkin
Anlaşma (TRIPS) Hükmü’nün
51. maddesinde
5
üyelerin, sahte
veya telif hakkına tabi korsan
malların ithal edilebileceğin-
den şüphelenen bir hak sahi-
binin gümrük makamlarına
başvuruda bulunmasını sağla-
yacak usulleri kabul edecekleri
hüküm altına alınmış, ancak
bu konudaki (1) sayılı dipnot’ta
“Bu usullerin,
hak sahibinin
izni ile başka ülkede piyasaya
sürülen ithal mallara
uygula-
manın zorunlu olmayacağının
anlaşıldığı” ifade edilmiştir.
Bir diğer düzenleme ise
KHK’nın kaynağı olan Avrupa
Parlementosu 2008/95 sayılı, 22
Ekim 2008 tarihli AB Direkti-
fi’dir. Direktife göre, bir marka
hakkı, marka sahibi tarafın-
dan veya onun izni ile Toplu-
luk içinde bu marka altında bir
kere piyasaya sunulmuş olan
eşya ile ilgili olarak marka sahi-
bine markanın kullanılma-
sını yasaklama hakkı vermez.
6
Tüzüğün bu hükmünden anla-
şılacağı üzere paralel ithalat
AB’nde de yasal bir uygulama
olarak kabul edilmektedir.
Diğer taraftan, AB ile Türkiye
arasında Gümrük Birliği kurul-
masına ilişkin karar ile Türkiye,
Topluluk Gümrük Kodu’ nu
ihdas eden Konsey Yönetmeliği
ile onun uygulama hükümlerini
belirleyen Komisyon Yönetme-
liğini ve ilgili Konsey Yönetme-
liği’ne uygun olarak fikri mül-
“Uruguay Round” Çok Taraflı Ticaret Müzakereleri’nin sonucunda,
1995 yılında imzalanan Marakeş Anlaşması ile oluşturulmuş olan
Dünya Ticaret Örgütü sisteminin temel anlaşmalarından biri,
Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları (TRIPS) Anlaşması’dır.
TRIPS Anlaşması; Paris ve Bern Sözleşmeleri’nin bazı maddelerine de
atıflar yaparak, fikri mülkiyet haklarının korunması konusunda DTÖ
üyelerinin uyacağı ilkeleri ve asgari standartları belirlemekte, ancak en
önemlisi, WIPO sisteminin ilerisine giderek, sözkonusu korumanın üye
ülkelerde yaptırımlarla uygulanması ve çıkabilecek anlaşmazlıkların
çözümü konusunda da hükümler içermektedir.
GÜMRÜK MÜŞAVİRİ |
46
13