Basic HTML Version
Dünyada ticaretin dengeleri nasıl değişti,
yeni dengeler neler?
Dünyada ticaretin dengeleri özellikle karşı-
laşmış olduğumuz global kriz ve sonrasında
da artçı etkileriyle meydana gelen (Portekiz,
İspanya, Yunanistan) Avrupa krizi ve sonra-
sında Rusya krizi ile büyük ölçüde değişmeye
başlamıştır. Para politikaları anlamında, bu böl-
gelerde yatırımlarım durmaya başlaması, liki-
dite sıkışıklığı, üretimin pahalı olması, nüfus
artışının iyice yavaşlamış olması gibi nedenler-
den dolayı dengeler daha çok gelişmekte olan
ve yükselen piyasalar ekonomilerine doğru
kaymaya başlamıştır. Üretim maliyetinin ucuz
olması, tüketim potansiyelinin daha yüksek
olması, lojistik açısından elverişli bölgelerde
bulunan ülkelerin daha önemli bir rol almala-
rını sağlamıştır.
Dünya ticaretinde hangi ülkeler neden yük-
selişte, hangi ülkeler neden düşüşte?
Bakıldığı zaman ucuz üretim yapan, daha fazla
esneklik yapısı olan ülke ekonomileri güç
kazanmaya başlamıştır. Özellikle batıda Porte-
kiz, İspanya ve Yunanistan’da meydana gelen ve
halen sürmekte olan ekonomik krizlerin devam
ediyor olması Avrupa’yı zor duruma sokmuş,
Amerika’nın da belli oranda temkinli olmasını
gerektirmiştir. Rusya’da yaşanan krizin etki-
leri halen büyük ölçüde devam etmekte oldu-
ğundan dolayı Rusya pazarı da bir dar boğaza
girmiştir. Ticaret ve para akışının çok daha
fazla olduğu ülkelere bakmak istersek doğuya
doğru dönmek yeterli olacaktır düşüncesinde-
yim. Ortadoğu ve Uzakdoğu şu an için ağırlıklı
şekilde ticaretin ve üretimin kaydığı bölgeler-
dir. Ortadoğu, Çin, Japonya bunların başında
gelmektedir. Kayıtdışı ekonomide özellikle İran
ve Irak büyük bir pazarlardır.
Hangi ülke nerelere yatırım yapıyor?
Özellikle son ekonomik güç dengelerinin deği-
şim sürecine paralel olarak Avrupa ülkeleri ve
Amerika pozisyon korumayı ve risk almamayı
tercih ederken, Ortadoğu ve Uzakdoğu (Singa-
pur ve Malezya gibi) ülkeleri ellerinde bulunan
kaynaklardan ve yatırım iştahlarından dolayı
daha agresif ve pozitif bir yatırımcı davranışı
sergilemektedirler. Para bolluğu ve satın alım
eğilimi açısından batı ülkeleri daha zayıf oldu-
ğundan dolayı, batıdan gelen yatırımların geri
dönüşümü büyüme hızları açısından daha çok
mana kazanmıştır.
Hangi sektörler ve alanlar için yatırımcı bul-
mak kolay?
Yerli ve yabancı yatırımcıları özellikler bu son
dönemde cezbeden alanlar yenilenebilir enerji,
internet bazlı projeler, hizmet sektörleri, tele-
komünikasyon (aplikasyon ve yazılım), yeme
içme sektörleridir. Bunun en büyük nedeni de
Türkiye gibi halen yükselmekte olan piyasa-
lar ekonomisine sahip bir ülkenin bu alanlarda
daha gelişmemiş ve halen çok yeni olmasıdır.
Şirketler hizmet ihtiyaçlarını dış kaynaklandır-
mayı öğrenmeye başlamış, çok büyük ölçüde
akıllı telefon kullanan nüfusumuz aplikasyon
kullanımına aşina hale gelmiş, yeme içme sek-
törü uluslararası markaları daha çok kabulle-
nir hale gelmiş ve interneti daha fazla kullanır
durumdadır.
Fikir, İnovasyon, Proje, Satınalma ve Bir-
leşme finansmanları hakkında bilgi verir
misiniz?
Özellikle global kriz ile gelen ve değişen ticari
dengeler sonrasında yatırımcıların fokus sek-
törleri değişkenlik göstermiştir. Özellikle Tür-
kiye’de teşvik ve siyasi istikrarın zayıflaması
nedeni ile üretime, sanayi yatırımına yönelik
yatırımlar cazibesini
kaybetmiş, yatırımcı
daha çok yeni alan-
lara, inovatif fikirlere
yatırım yapmayı ter-
cih etmeye başlamış-
tır.
Tekstil, inşaat, turizm
alanlarında
yapı-
lan yabancı yatırım-
lar gözle görülür bir
şekilde düşüşe geçer-
ken daha çok enerji,
hizmet,
inovasyon,
internet bazlı ve tele-
komünikasyon (apli-
kasyon ve yazılım),
yeme içme alanları
çok daha fazla yerli ve
yabancı yatırımcı bul-
maya başlamıştır. Tür-
kiye’de satın alma ve
KRİZ SONRASI DÜNYA TİCARETİNDE
YATIRIMIN ROTASI NASIL DEĞİŞTİ?
Röportör: Arzu UĞUR
2008 Küresel Krizi’n Avrupa
ve Amerika’daki yarattığı
büyük sıkıntı ve korkunun
ardından dünya ticaretinin
dengesinde, yatırım yapılan işler
ve bölgelerde ciddi değişimler
oldu. Uzun yıllar Amerika’da
Finans Danışmanlığı yapmış,
son 7 yıldır da Türkiye’de
çalışmalarına devam eden
Uluslararası Finans ve Yatırım
Danışmanı Alp DEMİRLER ile
değişen ticareti ve yatırımları
konuştuk, iş dünyasını bekleyen
yeniliklerine göz attık.
GÜMRÜK MÜŞAVİRİ |
46
26